Tai biến mạch máu não: Nguyên nhân, biến chứng, phòng ngừa và sơ cứu

Đăng tải lúc 00:07, 29-07-2023

Tai biến mạch máu não là căn bệnh “tử thần” vì đã lấy đi tính mạng của hàng triệu con người và đang có xu hướng trẻ hóa rất nhanh. Theo PGS. TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm đột quỵ Bệnh viện Bạch Mai công bố trong Hội nghị đột quỵ thế giới năm 2022 được tổ chức tại Hà Nội, tai biến mạch máu não là căn bệnh gây tử vong, tàn phế hàng đầu Việt Nam (chỉ đứng sau bệnh lý tim mạch và ung thư) nhưng chỉ rất ít trường hợp được sơ cứu sớm và được cấp cứu trong 6 giờ đầu - thời gian vàng để cứu sống người bệnh.

I. Tai biến mạch máu não là gì và có mấy dạng?

Tai biến mạch máu não (đột quỵ não) là tình trạng lượng máu nuôi não bị mất đột ngột dẫn đến các tế bào não bị suy giảm hoặc mất chức năng, là nguyên nhân gây liệt, rối loạn ngôn ngữ, hôn mê và thậm chí là tử vong, hoặc nếu may mắn sống sót thì tỷ lệ để lại di chứng rất cao. Một số di chứng tai biến mạch máu não khá nguy hiểm, có thể kể đến như rối loạn nuốt, trầm cảm, viêm phổi, liệt,...

Tai biến mạch máu não và cách sơ cứu

Tai biến mạch máu não và cách sơ cứu

>> Xem thêm: Tai biến mạch máu não là gì?

Có mấy dạng tai biến mạch máu não?

Tương tự như các bệnh lý khác, tai biến mạch máu não cũng được chia thành nhiều dạng. Sau đây là 2 dạng phổ biến nhất: 

  • Thiếu máu cục bộ: Thiếu máu cục bộ là tình trạng lưu lượng máu nuôi não bị giảm hoặc tắc nghẽn do cục máu đông làm cho tế bào não bị hoại tử. Có đến 80% trường hợp đột quỵ là dạng này. Trong khoảng 4 giờ đồng hồ kể từ lúc xuất hiện các triệu chứng nếu không được cấp cứu kịp thời bệnh nhân sẽ tử vong. 
  • Xuất huyết não: Đây là tình trạng máu bị vỡ và tràn vào mô não, gây phù và làm tổn thương các mô xung quanh não đồng nghĩa với việc tế bào não đang dần chết đi. Do đó nếu trường hợp này xảy ra phải ngay lập tức đưa bệnh nhân đi cấp cứu vì tai biến xuất huyết não có tỷ lệ tử vong chỉ trong tích tắc.

Ngoài ra, có một tình trạng khá giống với tai biến mạch máu não là cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) do cục máu đông bị tạm thời mất lưu thông, nhưng tình trạng này chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và tự biến mất. TIA cũng đang được xếp vào danh sách cảnh báo đột quỵ.

II. Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não

Có nhiều nguyên nhân tai biến mạch máu não xảy ra, thường là sẽ phụ thuộc vào bệnh lý nền mà bệnh nhân đang gặp phải: 

1. Tăng huyết áp

Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây nên tai biến mạch máu não. Đối với người bị huyết áp cao, áp lực của dòng máu lên thành mạch càng tăng làm cho thành mạch bị giãn nở và gây tổn thương.

Nếu tổn thương nhỏ cơ thể sẽ có cơ chế tự lành lại nhờ sợi tơ huyết nhưng lâu dần sẽ hình thành cục máu đông trong thành mạch, còn nếu tổn thương ở thể mạnh thì khi áp lực dòng máu tăng đồng nghĩa với việc các mạch máu sẽ bị vỡ ra dẫn đến tình trạng xuất huyết não và đột quỵ. 

2. Xơ vữa động mạch

Đây là tình trạng động mạch bị xơ cứng và diện tích lòng mạch đang dần bị thu hẹp lại. Mỡ thừa lắng đọng và hình thành các mảng xơ vữa làm cho việc lưu thông của máu càng khó khăn hơn - máu không di chuyển được nên hình thành cục máu đông di chuyển đến não làm tắc nghẽn và dẫn đến tình trạng tai biến mạch máu não.

Cholesterol tăng cao hình thành cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu

Cholesterol tăng cao hình thành cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu

3. Đái tháo đường

Bệnh đái tháo đường làm gia tăng quá trình xơ vữa động mạch, dẫn đến hiện tượng xuất hiện cục máu đông hoặc tắc nghẽn lòng động mạch. Điều này dẫn đến sự cản trở của máu và oxy trong việc cung cấp dinh dưỡng cho vùng não, gây ra tình trạng nhồi máu cơ tim và nguy cơ đột quỵ.

Mặt khác, bệnh nhân tiểu đường thường kèm theo tình trạng rối loạn mỡ máu và làm cho hàm lượng cholesterol trong máu vượt quá ngưỡng quy định. Điều này khiến cho quá trình xơ vữa động mạch trở nên nguy hiểm hơn, nguy cơ đột quỵ cũng từ đó mà tăng lên.

Ngoài ra, một số yếu tố liên quan đến việc thói quen hiện đại hàng ngày không lành mạnh cũng dẫn đến tai biến mạch máu não như:

  • Sử dụng thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc thường xuyên.
  • Luôn ở trong tình trạng căng thẳng, áp lực, mệt mỏi vì công việc và cuộc sống.
  • Không hoặc rất ít vận động cơ thể.
  • Chế độ ăn uống hàng ngày không khoa học.
  • Thường xuyên thức khuya.

III. Cách sơ cứu

Bệnh nhân bị đột quỵ cần được đưa đi cấp cứu càng sớm càng tốt để giảm thiểu tỷ lệ tử vong. Thời gian vàng cấp cứu là trong vòng 6 giờ sau khi đột quỵ. Và trong quá trình chờ đợi cấp cứu, việc sơ cứu ban đầu cũng rất quan trọng. Tham khảo một số bước dưới đây:

  • Đặt phần đầu và lưng của bệnh nhân nằm nghiêng 45 độ để tránh trường hợp người bệnh bị sặc đường thở.
  • Thay đồ quần áo rộng rãi, thoáng mát cho người bị đột quỵ và kiểm tra hô hấp. Nếu trường hợp là người bệnh có dấu hiệu ngừng tim, tiến hành xoa bóp tim ngoài lồng ngực.
  • Lấy sạch đờm và dãi trong miệng người bệnh. Với đối tượng bị co giật, lấy lớp vải ngáng không cho người bệnh cắn vào lưỡi.

Người bị đột quỵ cần được đưa đi cấp cứu sớm để tránh tử vong

Người bị đột quỵ cần được đưa đi cấp cứu sớm để tránh tử vong

Đặc biệt là trong quá trình sơ cứu, điều trị tai biến mạch máu não, không được tùy tiện cho bệnh nhân sử dụng bất kỳ đồ uống, món ăn hay loại thuốc nào và không được cạo gió.

IV. Biến chứng nguy hiểm của tai biến mạch máu não

Các biến chứng sau đột quỵ sẽ tùy thuộc vào tình trạng tổn thương của não. Một số biến chứng thường thấy nhất là:

  • Tê liệt vùng tay, chân, nửa người hoặc toàn thân.
  • Rối loạn nuốt dẫn đến sặc, mất nước hoặc thiếu dinh dưỡng.
  • Liệt các cơ vùng mặt dẫn đến méo miệng và khó khăn trong quá trình ăn uống hay giao tiếp.
  • Trí nhớ suy giảm, có thể mất trí nhớ tạm thời.
  • Mất khả năng vận động, không tự chăm sóc bản thân được.
  • Sang chấn tâm lý sau đột quỵ, có thể dẫn đến chứng trầm cảm.

Thông thường để hồi phục lại sức khỏe và tinh thần thì cần ít nhất là 30 ngày sau khi tai biến mạch máu não xảy ra. Nhưng vẫn có những trường hợp các biến chứng đó sẽ kéo dài vĩnh viễn hoặc nguy hiểm nhất là có thể dẫn đến tử vong.

V. Phương pháp phòng ngừa

Để hạn chế hình thành các di chứng cũng như có thể phòng ngừa đột quỵ một cách sớm nhất, cần thay đổi các thói quen xấu từ cuộc sống hiện đại và bổ sung các thực phẩm an toàn cho sức khỏe: 

  • Thay đổi thói quen sống: Bỏ thuốc lá, hạn chế tiêu thụ chất béo,...
  • Tập thể dục đều đặn, có thể tập những bộ môn tốt cho tuần hoàn máu như đi bộ, chạy bộ,… Nên duy trì 30 phút/ lần và 3 - 4 ngày mỗi tuần. 
  • Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe như rau xanh, trái cây, thịt trắng, các loại đậu, hạt…
  • Kiểm soát chỉ số huyết áp, tốt nhất là dưới 140/90mmHg.
  • Bổ sung thực phẩm bảo vệ sức khỏe có chất lượng cao và được cấp chứng nhận bởi những hiệp hội uy tín.

VI. Sản phẩm hỗ trợ phòng ngừa tai biến mạch máu não

Với sự nỗ lực của công ty Dược Hậu Giang để đem đến cho người dùng một sản phẩm phòng ngừa tai biến mạch máu não hiệu quả và chất lượng, công ty đã cho ra đời sản phẩm NattoEnzym - sản phẩm bảo vệ sức khỏe duy nhất tại Việt Nam đạt chứng nhận từ Hiệp hội Nattokinase Nhật Bản (JNKA) danh giá. 

NattoEnzym đã phải vượt qua nhiều tiêu chuẩn nghiêm ngặt của Hiệp hội như phải được lên men bằng lợi khuẩn bacillus subtilis, nattokinase phải được đo bằng đơn vị FU (số sợi tơ máu tan), phải đạt hàm lượng trên 2.000FU/ngày, phải chứng minh nguồn gốc sản xuất an toàn, chất lượng. Hơn thế nữa, để được tái cấp hàng năm, NattoEnzym còn phải vượt qua các kiểm định nghiêm ngặt này lại từ đầu. 

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe NattoEnzym Red Rice gồm 2 thành phần chủ lực đó là: enzym nattokinase và men gạo đỏ, tăng tuần hoàn máu, bồi bổ thần kinh, hỗ trợ phòng ngừa đột quỵ và giảm mỡ máu hiệu quả. Bên cạnh đó, NattoEnzym Red Rice cùng với NattoEnzym 1000 và NattoEnzym 670FU đã vượt qua quá trình đánh giá khắt khe của Hiệp hội Nattokinase Nhật Bản để nhận được chứng nhận JNKA uy tín.

Tai biến mạch máu não và cách sơ cứu cơ bản - NattoEnzym đạt chuẩn chất lượng Nhật Bản

- NattoEnzym Red Rice: Hỗ trợ giảm cholesterol, tăng khả năng tuần hoàn máu, bồi bổ thần kinh cải thiện tình trạng xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân, đặc biệt giảm nguy cơ đột quỵ do cục máu đông.

- NattoEnzym 1000: Cải thiện và giảm thiểu tình trạng xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân, tăng tuần hoàn máu, hoạt huyết dưỡng não, hỗ trợ tan huyết khối, giảm nguy cơ tắc mạch ngăn ngừa đột quỵ.

- NattoEnzym 670FU: Tăng cường hoạt huyết thông mạch, tăng khả năng tuần hoàn máu, giảm tình trạng xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân do máu lưu thông kém, ngăn chặn cục máu đông hình thành, giảm nguy cơ đột quỵ hiệu quả.

Với liều dùng 2 - 3 viên mỗi ngày, viên uống NattoEnzym của Dược Hậu Giang cung cấp đủ 2000FU nattokinase, đây là hàm lượng chuẩn giúp hỗ trợ ngừa nguy cơ đột quỵ tốt nhất theo khuyến nghị của Hiệp hội Nattokinase Nhật Bản).

 

Các sản phẩm NattoEnzym đang được phân phối và bán rộng rãi tại hơn 16,000 nhà thuốc tây trên cả nước. Hoặc có thể an tâm mua sắm tại các sàn thương mại điện tử: :

- Shopee: https://bit.ly/NattoEnzym-Shopee

- Tiki: https://bit.ly/NattoEnzym-Tiki

- Lazada: https://bit.ly/NattoEnzym-Lazada

Hãy liên hệ fanpage NattoEnzym để được tư vấn nhiệt tình và giải đáp mọi thắc mắc.

Nguồn: Dược Hậu Giang

NattoEnzym Dược Hậu Giang

Sản phẩm của: Công ty CP Dược Hậu Giang - Thành viên Hiệp hội Nattokinase Nhật Bản (JNKA)

Địa chỉ: 288 Bis Nguyễn Văn Cừ, An Hòa, Ninh Kiều, Cần Thơ.

Điện thoại: (0292) 3891433 GPQC: 3166/2021/XNQC-ATTP

Sản phẩm không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

Chia sẻ: chat facebook

chat Facebook